ورود به سایت   عضویت
ورود به سایت
» » » وسواسهای دوران نوجوانی

وسواسهای دوران نوجوانی

برای بازگشت از دبیرستان به منزل، سوار تاکسی می شوید. بعد از رسیدن به منزل دستهای خود را تمیز با آب و صابون شستشو می دهید به نظر می رسد هیچ اشکالی وجود ندارد. هنگامی که مادرتان شما را برای صرف ناهار صدا میکند ناگهان تردیدها به ذهن تان هجوم می آورد. بعد از ظهر همان روز، تردیدها به اطمینان تبدیل می شود حالا دیگر مطمئن هستید راننده سواری که بقیه پول را به شما پس داده، به ایدز مبتلا بوده. اکنون ویروس بوسیله تماس دستهایتان با پول ها، در همه جا پراکنده شد. و از طریق هزاران شکاف یا خراش در پوست، صندلی، لباسها و خودکار دستتان، در تمام ساختمان پخش شده است.
آیا خیلی دیر شده؟ آیا واقعاً آلوده شده اید؟ مادر و پدر و برادرتان چطور؟ هرچه وحشتتان افزایش می یابد، قلبتان تندتر می زند و برای زنده ماندن، به آخرین مایه ی امید روی می آورید: شستن با آب و صابون. آنچنان می سایید که حسادت هر جراحی را بر می انگیزید تا آرنج خود را می شویید و سپس بالاتر از آن را. آب باید داغ تر شود و ...
 این نمونه ای از زندگی یک نوجوان یا جوان مبتلا به وسواس است. این افراد دیوانه نیستند، بلکه به نوعی اختلال اضطرابی دچارند که زندگی آنها را تحت الشعاع قرار داده است.
البته همه نوجوانان کم و بیش با تغییر و تحولات بلوغ،  نوعی از وسواس را تجربه می کنند. اما در واقع، نوجوان مدتها به پنهان کردن رفتار وسواسی خود می پردازد و موارد نادری که به مراکز درمانی مراجعه می کنند، معمولاً مواردی هستند که در آنها عملکرد روانی و حتی رفتارهای روزمره فرد به طور وخیمی دچار اختلال شده است. در این دوران موضوعاتی مربوط به ترتیب و قرینگی، و موضوعات نظافت و پاکیزگی از جمله فراوان ترین رفتارهای وسواسی است. موضوعات مربوط به نظم و ترتیب به خصوص در زمینه کار، تحصیلی، منظم کردن وسایل و کیف مدرسه، بازنویسی دروس و تکالیف مشاهده می شود. گاهی نیز آیین هایی در منظم کردن اتاق و شیوه ی لباس پوشیدن دیده می شود.
نوجوان مدتها به پنهان کردن رفتار وسواسی خود می پردازد و موارد نادری که به مراکز درمانی مراجعه می کنند، معمولاً مواردی هستند که در آنها عملکرد روانی و حتی رفتارهای روزمره فرد به طور وخیمی دچار اختلال شده است
موضوعات مربوط به نظافت در حول ترس از سرایت میکروبها و بیماریها متمرکزند و می توانند به افکار وسواسی مانند شستشوی مکرر، استفاده از چند زیرپیراهنی، و دستکش و... جلوه نماید.
همان طور که عنوان شد وسواس معمولاً از سنین نوجوانی و حتی زودتر از آن آغاز می گردد و تقریباً شیوع آن در زنان و مردان یکسان است. مهم ترین علایمی که در این اختلال مشاهده می شود عبارتند از:
- نشخوار فکری (چرخش دائمی افکار آزار دهنده در ذهن) که فرد را دچار اضطراب میکند. این افکار می تواند شامل مرور کلمات آزار دهنده و یا اصطلاحات و تصاویر شرم آور باشد.
این افکار دائماً در ذهن تکرار می شوند و تکرار آنهاست که موجب آزار و ایجاد احساس گناه در افراد می گردد. لذا برای کاهش دادن این افکار آزار دهنده است که نوجوان مبتلا به وسواس، به رفتارهای تکرار شونده روی  می آورد چرا که به طور موقت این رفتارها منجر به کاهش اضطراب می گردد. برای مثال نوجوان وسواسی برای کاهش اضطراب خود شروع به شمردن موزاییک های خیابان می کند، برخی لغات خاص را دائماً تکرار می کند و یا برخی از رفتارهای عادی روزمره (مانند شستن دستها و...) را بارها و بارها تکرار می کند.
علت این اختلال چیست؟
- وجود سوابق خانوادگی این اختلال در میان اقوام و نزدیکان نوجوان
- رویدادهای استرس زای زندگی
- تغییرات اساسی در زندگی مانند بلوغ، تولد خواهر یا برادر جدید و یا حتی تغییر در کار و کسب
- عدم تعادل در انتقال دهنده های عصبی مغز مانند سرتونین
- تمیزی و دقت بیش از حد در زندگی که بعد از مدتی این صفات در زندگی فرد غالب شده و تبدیل به وسواس شستن، تمیز کردن و مرتب کردن دائم می گردد.
درمان
به طور کلی به نظر می رسد که رفتار درمانی توام با دارو درمانی در درمان اختلال وسواس بسیار موثر است. رفتار درمانی شکلی از روان درمانی است که در آن، با استفاده از اصول یادگیری به بیماران کمک می شود تا مشکلات خود را تغییر دهند.
وسواس معمولاً از سنین نوجوانی و حتی زودتر از آن آغاز می گردد و تقریباً شیوع آن در زنان و مردان یکسان است
عناصر فعال این درمان عبارتند از: مواجهه ( روبرو شدن با موقعیتی که از آن می ترسید)، و جلوگیری از پاسخ (ممانعت از انجام اجبارهایی که پس از آن می آید).
مثلاً در مورد نوجوانی که در ابتدای این یادداشت به آن اشاره کردیم روش درمانی به این صورت است که: در این روش نیز از شیوه های مواجهه و جلوگیری از پاسخ استفاده می شود. مواجهه مشتمل است بر تماس تدریجی با چیزهایی که آلوده بودنشان را باور دارند، مانند پول، دست دادن با افراد مختلف، مجله،صندلی و یا حتی دست دادن و تماس با افرادی که از بیماری هایی مانند سرطان، ایدز و... رنج می برند. پس از آن، نوجوان را باید ترغیب کرد که تا حد امکان به تماس با آن شی «آلوده» ادامه دهد (مواجهه) و سپس به مدت یک یا دو ساعت مانع از آن می شویم که نوجوان دستهایش را شسته و یا دوش بگیرد. (جلوگیری از پاسخ)...
اختلال پنهان
نوشتن و ثبت کردن افکار وحشتناک و عذاب آور نیز در مورد افکار وسواسی می تواند موثر باشد. در این مرحله لازم است که نوجوان به صورت منظم مثلاً هر نیم ساعت، افکار ناراحت کننده را ثبت نماید.
بعد از آنکه نوع محتوای افکار ناراحت کننده مشخص شد، به نوجوان کمک می شود که به جای آنکه سعی در خلاص شدن از این افکار کند ،واکنش خود نسبت به این افکار را تغییر دهد.
دارو درمانی
امروزه علاوه بر آن که از روش های شناختی – رفتاری برای درمان اختلال وسواس به کار گرفته می شود، استفاده از روش دارو درمانی نیز در کنار این روش بسیار موثر خواهد بود.
در این روش عموماً از داروهای ضدافسردگی نظیر کلومی پیرامین و فلوکستین استفاده می شود حتی اگر فرد مبتلا به وسواس از افسردگی رنج نبرد. دارو درمانی در کنار رفتار درمانی شناختی، باعث بهبود 6 نفر از هر 10 نوجوانی می شود که از اختلال وسواس رنج می برند. البته توجه به این مساله ضروری به نظر می رسد که استفاده از این داروها حتماً باید با نظارت و تجویز روان پزشک صورت بگیرد چرا که استفاده از این داروها بدون نظارت پزشک متخصص مسلماً با عوارض جانبی بسیاری توام خواهد بود.

توسط : مشاورفا  در تاریخ : 25-05-1394, 00:20   بازدیدها : 700   
بازدید کننده گرامی ، بنظر می رسد شما عضو سایت نیستید
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .