ورود به سایت   عضویت
ورود به سایت
» » » تابستاني همراه با شادي و فعاليت

تابستاني همراه با شادي و فعاليت

پس از گذراندن اوقات تحصيلى و مطالعه مستمر و بى‏وقفه و فشار ذهنى و روانى ناشى از گذراندن آزمون‏ها و امتحانات اوقات تابستان فرا مى‏رسند تعطيلات تابستانى در تأمين بخشى از نيازهاى جسمى و روانى جوانان و نوجوانان مؤثر است و براى ايشان بسيار خوشايند و لذت‏بخش است.
اوقات فراغت و بهداشت روانى
اوقات فراغت تضمين كننده سلامت و بهداشت روانى انسان است. اشتغال مستمر و بدون وقفه فكرى و عملى موجب خستگى جسمى و ذهنى مى‏گردد. به گونه‏اى كه فرد نشاط و سرزندگى خود را از دست مى‏دهد و در مواقعى زمينه را براى بروز بسيارى از اختلالات روانى موجب مى‏شود بخصوص از نوع بيمارى‏هاى روان‏تنى. در اين شرايط برخوردارى از يك برنامه جامع و پيش‏بينى فرصتى آزاد و فارغ از كار موظف، اولين و مهم‏ترين گام در پيشگيرى از آسيب‏هاى ذهنى و حفظ بهداشت روانى است. استفاده مطلوب و برنامه‏ريزى شده از اوقات فراغت حتى براى دانش‏آموزانى كه به عللى در بعضى از دروس تجديد شده‏اند باعث نشاط و سرزندگى كه يكى از شاخص‏هاى بهداشت روانى است مى‏گردد و قدرت يادگيرى و نگاهدارى ذهنى در آنها افزايش مى‏يابد.
اوقات فراغت و خلاقيت ذهن
مطالعات نشان مى‏دهد كه اوقات فراغت همواره بستر مناسبى براى بروز خلاقيت‏ها و نوآورى‏هاست. چون ذهن انسان به فعاليت موظفى مشغول نيست، لذا مى‏تواند فارغ از قالب‏هاى از پيش طراحى شده به مسائل مورد علاقه خود بپردازد. انسان در اوقات فراغت آزادانه مى‏انديشد و در حل مسائلى كه در حوزه شناختى او مطرحند از تفكر خلاق بهره مى‏گيرد و همين خميرمايه نوآورى‏ها و اختراعات بشرى است.
در شرايطى كه كودكان و نوجوانان تحت تنش‏هاى ناشى از تكاليف درسى نيستند در دوران اوقات فراغت، پرداختن به اصلاح عادات، و رفتارهاى نامطلوب امرى بسيار بااهميت مى‏باشد.
اصلاح رفتار و تعالى شخصيت
كثرت و استمرار فعاليت‏هاى ذهنى و عملى در زندگى روزمره، بدون بهره‏گيرى از فرصت‏هاى آزاد براى تعمق و بازنگرى به عملكرد و برخورد با افراد و مقابله با پديده‏هاى مختلف، ممكن است به تدريج موجب پديدارى عادات و رفتارهاى نامطلوب در انسان شود. اين مسئله در ميان دانش‏آموزان راهنمايى و متوسطه به دليل تراكم و فشردگى برنامه‏هاى درسى بيشتر قابل ملاحظه است. بنابراين يكى از ثمرات اوقات فراغت، پرداختن به چگونگى رفتار شخصى و اجتماعى خود و فرزندان است. بايد توجه كرد كه انحرافات اخلاقى و رفتارى به صورت ناگهانى ظاهر نمى‏شوند ، بلكه به تدريج ظاهر مى‏شوند و به همين دليل غالبا والدين در طول سال تحصيلى فرصت ارزيابى دقيق رفتار فرزندان خود را و راههاى پيشگيرى از بروز رفتارهاى سازش‏نايافته را نمى‏يابند. بنابراين در شرايطى كه كودكان و نوجوانان تحت تنش‏هاى ناشى از تكاليف درسى نيستند در دوران اوقات فراغت، پرداختن به اصلاح عادات، و رفتارهاى نامطلوب امرى بسيار بااهميت مى‏باشد. به عنوان مثال رفتارهاى دچار اختلال مانند پرخاشگرى، افسردگى، اضطراب، كمرويى را در اين ايام با استفاده از كارشناسان فن و در شرايطى مساعد مى‏توان اصلاح كرد.
اوقات فراغت و آسيب‏پذيرى اجتماعى
در كنار همه تأثيرات مهم و حياتبخش اوقات فراغت و ارزشمندى‏هايى كه دارد بايد واقعيت ناخوشايندى را نيز مدّ نظر قرار داد. متأسفانه به دلايل مختلف از جمله عدم نگرش مثبت در ذهن دانش‏آموزان نسبت به اوقات فراغت، نبودن برنامه‏هاى آموزشى و توجيهى در بهره‏ورى از فرصت‏هاى آزاد، به ويژه تعطيلات تابستانى و بلاتكليفى‏ها و بى‏برنامگى‏ها، بررسى‏ها و مطالعات انجام شده در ارتباط با بزهكارى كودكان و نوجوانان حاكى از آن است كه در غالب موارد، انحرافات اخلاقى و آسيب‏پذيرى‏هاى اجتماعى با اوقات فراغت دانش‏آموزان ارتباط دارد. به اين معنى كه آغاز يا فزونى بزهكارى‏ها در كودكان و نوجوانان در ايام فراغت و تعطيلات مدارس است، كه فقر و فقدان انگيزه‏هاى رشد مزيد بر علت است. بنابراين با در نظر گرفتن حساسيت و اهميت اوقات فراغت بسيار ضرورى است كه برنامه‏هاى جامع تهيه و تنظيم گردد و با همكارى و مشاركت اوليا و مربيان در بهره‏ورى و بارورسازى اين فرصت‏ها، زمينه پيشگيرى از هر نوع آسيب‏پذيرى را در ايام فراغت جوانان و نوجوانان فراهم آورد.
 
چگونگى غنى‏سازى و مؤثر ساختن اوقات فراغت
1ـ تحرك رمز سلامت
فعاليت بدنى به عنوان يك امر ضرورى در غنى‏سازى اوقات فراغت جوانان تأثيرات فراوانى دارد. استخوان‏ها و عضلات و مفاصل سالم، تنظيم وزن بدن‏شان ، چربى‏ها كاهش و در فعاليت قلب و ريه‏ها مؤثر است، از همه مهم‏تر اضطراب و افسردگى را كاهش مى‏دهد. بازى‏ها، ورزش‏ها به نوجوانان خودباورى و اتكاى به نفس مى‏دهد و موجب موفقيت و مشاركت و اتحاد جمعى در آن ها مي شود و خطرات ناشى از زندگى پر استرس و بى‏تحرك امروزى را كاهش مى‏دهد. تحقيقات نشان مى‏دهد كه جوانان در طول دوران بلوغ هر چه بيشتر تحرك جسمى و حركتى داشته باشند ، كمتر به سيگار روى مى‏آورند، همچنين موجب دورى از مواد مخدر و رفتارهاى خشونت‏بار مى‏شود، همچنين نتايج تحصيلات آنان بهتر خواهد بود.
اوليا و مربيان با توجه به دوران بلوغ كه مرحله ظهور و شكوفايى استعدادها و خلاقيت‏هاست، بايد متناسب با استعدادى كه دارند نيروهاى نوجوانان و جوانان را به كار گيرند تا در جهت مثبت حركت كنند.
2ـ كار و فعاليت
كارشناسان معتقدند كه كودكان و نوجوانان و جوانان در تعطيلات تابستان مى‏توانند به جاى بيكارى و وقت‏گذرانى‏هاى بيهوده كه در بسيارى اوقات، زيان‏هاى فراوانى به بار مى‏آورد، با آموختن كارها و مهارت‏هاى جديد اوقاتى پربار را سپرى كنند. اگر انرژى نوجوانان در مسير مثبت و كار و تلاش قرار گيرد آنان را سعادتمند و مسرور مى‏سازد. اوليا و مربيان با توجه به دوران بلوغ كه مرحله ظهور و شكوفايى استعدادها و خلاقيت‏هاست، بايد متناسب با استعدادى كه دارند نيروهاى نوجوانان و جوانان را به كار گيرند تا در جهت مثبت حركت كنند. ولى بايد كارهايى را به آنها محول كنيم كه از عهده آنان برآيند و قادر به انجام آن باشند و موجبات بيکارى و محروميت از تحصيل و تفريح را فراهم نسازد و آنها را به استثمار و بهره‏كشى نكشاند.
 
3ـ مطالعه و كتابخوانى
يكى از ابزارهاى مهم و غير قابل انكار و ترديد در غنى‏سازى اوقات فراغت همگان مطالعه است.
مطالعه يك كتاب و يك قصه شيرين و يا سرگذشت انسان‏ها مى‏تواند به زندگى معنا و هدف ببخشد و ديدگاه تازه‏اى به او بدهد. فوايد مطالعه و كتابخوانى براى نوجوانان و جوانان بر كسى پوشيده نيست و بايد از مهارت‏هاى لازم جهت مطالعه و انگيزه‏هاى كافى براى دستيابى به سطح مطلوب در اين امر برخوردار باشند.
البته با كمبودهايى كه در زمينه كتابخانه‏ها و حتى گرانى كتاب‏ها داريم چاره‏اى جز فعال نمودن كتابخانه‏هاى مدارس و مجهز ساختن آنها به كتاب‏هاى جديد و همچنين دسترسى نوجوانان و جوانان‏مان در ايام تعطيلات نخواهد بود متأسفانه درِ كتابخانه‏ها با پايان امتحانات خرداد قفل مى‏شوند و كتاب‏ها و اين گنجينه‏هاى دينى و علم و ادب و هنر كه مى‏توانند سرنوشت و زندگى جوانان ما را متحول سازند در انتظار اول مهر ماه چشم به در و ديوار و قفسه‏هاى خاك گرفته دوخته‏اند تا شايد بعد از برنامه‏ريزى درسى مدرسه آن هم در اواخر مهر و يا شايد آبان ماه بازگشايى شوند.
4 ـ تقويت عاطفه و محبت
دراين ايام فراغت كه نوجوانان و كودكان و حتى جوانان‏مان هنوز در كنار ما زندگى مى‏كنند و چشم و دل به راه ما هستند اين فرصت را مغتنم بشمريم و دست محبت و نوازش خود را بر سر آنها بكشيم و آنها را از اين نعمت محروم نسازيم كه بالاترين فقر و ندارى و كمبودها همان فقر عاطفى و محبت است و نتيجه و حاصل محبت به قدر لازم و يا در حد كمبود و فقدان آن بر همه ما آشكار و مبين است.
 
5- پرورش روح دين و ديندارى
يكى ديگر از وظايف مهم والدين در اين غنى‏سازى اوقات فراغت پرورش روح دين‏خواهى و خداجويى است و اينکه به نوجوان خود به طور عملى بياموزد كه خداوند مظهر آرامش، عشق و معنويت است و ريشه بسيارى از مشكلات با دعا و نماز برطرف مى‏شوند و موجب انتشار انرژى در روح و جسم آنان مى‏شود. با هم به دامن طبيعت برويم .آنها گستره آسمان و دريا و صحرا را ببينند و هنرمندى خالق را در اين زيبايى‏ها مشاهده نمايند و پيوند بيشتر با خدا بيابند كه اين زندگى مانند درياى موّاجى است كه اگر امروز آرام است فردا طوفانى خواهد شد و كودكان و نوجوانان ما بايد راه نجات خود از تلاطم‏هاى روحى را با تربيت دينى به دست آورند خصوصا با نماز مى‏توان حالات و رفتارهاى مذهبى را به آنها ياد داد و در سايه‏سار اخلاق آرام فرزندان‏مان آسوده‏خاطر به سر بريم.
***
هر خانواده اي با توجه به امکانات خود بايد براي اوقات فراغت فرزندان برنامه اي صحيح داشته باشد .برنامه ي متعادلي که نه آنقدر متراکم باشد که فرزندان هيچ لذتي از تابستان خود نبرده و خستگي به تنشان بماند و نه آنقدر استراحت کنند وبي برنامه باشند که وقتشان هدر برود.

توسط : مشاورفا  در تاریخ : 25-05-1394, 23:59   بازدیدها : 897   
بازدید کننده گرامی ، بنظر می رسد شما عضو سایت نیستید
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .