امشب پارتی داریم، تو هم میای؟
فرشته كوله‌پشتی‌اش را روی دوشش كمی جابه‌جا می‌كند، ابرو در هم می‌كشد و می‌گوید مادر و پدرش خیلی او را محدود می‌كنند. نمی‌گذارند آزادانه با هركدام از دوستانش كه می‌خواهد معاشرت داشته باشد، اجازه نمی‌دهند زیاد به مهمانی‌های دوستانه برود و می‌خواهند همه روابطش را كنترل كنند.
وقتی بچه‌ها به سن نوجوانی می‌رسند، خانواده‌ها با تغییرات غریبی در رفتار و افكار آنها مواجه می‌شوند. واكنش‌هایی كه خانواده‌ها به این تغییرات نشان می‌دهند، تأثیر قابل توجهی بر تعاملات نوجوان و خانواده خواهد داشت. بعضی خانواده‌ها می‌كوشند همان روش‌های تربیتی و تعاملی را كه تاكنون در سنین كودكی فرزندشان با او داشته‌اند، ادامه دهند. آنها هر چه سعی كنند، كمتر نتیجه خواهند گرفت. شاید نتیجه نامطلوب تلاش‌های آنان در نهایت گریز و دورشدن نوجوان از خانواده باشد. شاید آنها چنان عرصه را بر نوجوان تنگ كنند كه در سال‌های بعد كه جوانی فرزندشان فرا رسید و او به اجبار در موقعیت تجربه استقلال بیشتر قرار گرفت، به كلی ارتباط عاطفی‌اش را نیز با خانواده قطع كند و چه بسا به مشكلات و آسیب‌هایی كه نتیجه بی‌تجربگی و ناپختگی جوانی و عدم ارتباط مناسب جوان با خانواده است، دچار شود.
از سوی دیگر خانواده‌ها هم نگرانی‌های زیادی دارند. هراس از افتادن فرزندان نوجوان و جوانشان به دام آسیب‌های اجتماعی، ذهن بسیاری از آنها را مشغول كرده است. بسیاری از والدین ریشه همه این آسیب‌ها را در آشنایی فرزندانشان با دوستان ناباب می‌دانند. دوست ناباب كسی است كه پای فرزند پاك و معصوم ما را به دنیای انحرافات باز می‌كند. برخی خانواده‌ها معتقدند بسیاری از محافل و مهمانی‌های دوستانه، زمینه آشنایی فرزندانشان با انحرافات و دوستان ناباب را فراهم می‌كنند. آنها نگرانند و یكی از راه‌های حل این معضل را محدودكردن روابط فرزندانشان می‌دانند و تا آنجا كه بتوانند می‌كوشند از راهیابی نوجوانان خانواده به محافل دوستانه جلوگیری كنند.
فرزندان در نوجوانی گرایش بسیار شدیدی به برقراری ارتباطات دوستانه پیدا می‌كنند. دوست دارند وقتشان را با دوستان هم سن و سالشان بگذرانند. ممكن است بسیاری از رازهای پنهان و حرف‌های مگویشان را با دوستان در میان بگذارند. گاه روابط عاطفی عمیقی با دوستانشان برقرار می‌كنند و این، همه خانواده‌ها را نگران می‌كند.
خانواده‌ها از این می‌ترسند كه روابط تازه و گسترده فرزندشان با كسانی كه خوب آنها را نمی‌شناسند، باعث بروز مشكلاتی شود. می‌ترسند دوستانی كه فرزندشان انتخاب می‌كند، آدم‌های شایسته‌ای نباشند و او را به انحراف بكشانند.
نفس شركت در محافل و جمع‌های دوستانه مساله بد یا نامطلوب یا آسیب‌زایی نیست، اما مساله اینجاست كه ممكن است در این روابط و خصوصا در محافل دوستانه‌ای كه جوان‌ها در آن دور هم جمع می‌شوند، اتفاقاتی بیفتد كه با ارزش‌های خانواده سازگاری ندارد و بچه‌ها به راه‌هایی كشیده شوند كه مطلوب خانواده نیست. عمده تنش‌هایی كه پیش می‌آید و ممكن است پیش بیاید بر سر همین مساله است
جوانان به برقراری ارتباط با همسالان خود نیاز دارند و خانواده‌ها بابت این روابط نگرانند. این نیاز به برقراری ارتباط و آن نگرانی‌ها، هر دو چنانچه متعادل باشند، نیازها و نگرانی‌هایی طبیعی هستند. اما همین مسائل عادی و طبیعی در برخی خانواده‌ها باعث بروز مشكل و تنش بین والدین و فرزندان میشود.
نسرین قوامی، جامعه‌شناس و كارشناس مسائل خانواده می‌گوید: «نفس شركت در محافل و جمع‌های دوستانه مساله بد یا نامطلوب یا آسیب‌زایی نیست، اما مساله اینجاست كه ممكن است در این روابط و خصوصا در محافل دوستانه‌ای كه جوان‌ها در آن دور هم جمع می‌شوند، اتفاقاتی بیفتد كه با ارزش‌های خانواده سازگاری ندارد و بچه‌ها به راه‌هایی كشیده شوند كه مطلوب خانواده نیست. عمده تنش‌هایی كه پیش می‌آید و ممكن است پیش بیاید بر سر همین مساله است.»
این كارشناس معتقد است اصل قضیه و راه حل اساسی در پیشگیری و حل مشكلاتی كه در این زمینه به وجود می‌آید، به روشی بازمی‌گردد كه خانواده برای تربیت فرزندش در پیش گرفته است. به نظر او خانواده باید در سال‌های پیش از رسیدن فرد به نوجوانی شخصیت او را به‌گونه‌ای پرورش داده باشد كه نگرانی زیادی بابت شركت او در محافل دوستانه و احتمال كشیده‌شدنش به انحراف وجود نداشته باشد.
او می‌گوید «همه نوع مهمانی ممكن است وجود داشته باشد، مهمانی‌های دوستانه معمولی و مهمانی‌هایی كه در آنها كارهای خلاف انجام میشود و مناسب نیست، اما آیا همه جوان‌ها در همه نوع مهمانی شركت می‌كنند؟ مسلما خیر. چرا بعضی از جوانان مستعد قرارگرفتن در معرض انحرافات هستند و بعضی دیگر معمولا از گزند انحرافات مصون می‌مانند؟»
قوامی این مساله را تا حد زیادی مربوط به شیوه‌ای می‌داند كه خانواده برای تربیت فرزندش در پیش گرفته است، این‌كه خانواده تا چه حد توانسته است ارزش‌ها را در وجود فرد نهادینه كند، آن چنان كه او براحتی تحت تأثیر وسوسه‌های دوستان منحرف قرار نگیرد. این مساله هم مهم است كه اعتماد به نفس آنقدر در فرزندان رشد یافته باشد كه آنها در مواجهه با چنین موقعیت‌هایی توان «نه» گفتن داشته باشند.
پنهان‌كاری‌های تنش‌زا
توجه والدین به این مساله اهمیت دارد كه همه محافل و جمع‌های دوستانه‌ای كه نوجوانان و جوانان آنها شركت می‌كنند، آسیب‌زا نیستند. نوجوانان به این روابط نیاز دارند و ارتباط آنها با محافل دوستانه می‌تواند به رشد شخصیت آنها كمك كند.
قوامی در ادامه می‌گوید: «اگر محافل دوستانه محیط‌هایی برای تعامل و تفریح بیشتر نوجوانان باشد، باید به آنها حق داد كه بخواهند در این جمع‌های دوستانه شركت كنند. این خانواده‌ها هستند كه اگر می‌خواهند كنترل بیشتری بر روابط فرزندشان داشته باشند، باید وقت بیشتری به این كار اختصاص دهند.»
این كارشناس حوزه خانواده پیشنهادهایی هم در این خصوص ارائه می‌كند. او می‌گوید :
یكی از راه‌ها این است كه پدر و مادر هم با والدین دوستان فرزندشان رابطه برقرار كنند. برقراری این رابطه منجر به شناخت بیشتر میان خانواده‌ها میشود و از بروز مشكلات احتمالی جلوگیری می‌كند. به هر حال وجود گونه‌ای كنترل حداقلی بر روابط نوجوانان با دوستانشان می‌تواند مفید باشد. نكته اساسی این است كه خانواده‌ها نباید به خاطر نگرانی‌هایی كه از این‌گونه روابط دارند، به طور كلی جریان رابطه‌های دوستانه فرزندانشان را قطع كنند. این تنها به منزله پاك‌كردن صورت مساله است و معضل اصلی را حل نخواهد كرد.
اگر محافل دوستانه محیط‌هایی برای تعامل و تفریح بیشتر نوجوانان باشد، باید به آنها حق داد كه بخواهند در این جمع‌های دوستانه شركت كنند. این خانواده‌ها هستند كه اگر می‌خواهند كنترل بیشتری بر روابط فرزندشان داشته باشند، باید وقت بیشتری به این كار اختصاص دهند
او در پایان اشاره می‌كند كه در صورت بروز مشكل در جریان روابط دوستانه نیز بهترین راه این است كه جوانان مسائل را با والدین در میان بگذارند. «جوانان باید بدانند كه هیچ چیز به اندازه صداقت و گفت‌وگوی شفاف با خانواده نمی‌تواند مشكلات را حل كند. با مخفیكاری مشكلات چندبرابر خواهد شد. در اغلب موارد جوانان با گفتن یك دروغ كوچك به خانواده مجبور می‌شوند دروغ‌های بزرگ‌تر و بیشتر بگویند و این دشواری حل مشكل را چند برابر می‌كند.»
ممكن است خانواده‌ها گاه به خاطر نگرانی زیاد یا ارزش‌های متفاوت با جوانان، برخوردهایی هم بر سر مسائل پیش‌آمده با آنها بكنند؛ اما همچنان پدر و مادر بهترین و مطمئن‌ترین افرادی هستند كه جوانان و نوجوانان می‌توانند با آنها حرف بزنند و از آنها كمك بخواهند. پنهان‌كاری در مقابل والدین كمكی به جوانان نمی‌كند، تنها آنها را از وجود پشتیبانانی خوب مثل پدر و مادر محروم خواهد كرد. در عوض گفت‌وگوی صادقانه با پدر و مادر باعث افزایش اعتماد آنها به فرزندان خواهد شد و اگر اعتماد والدین به فرزندان جوانشان جلب شود، مطمئنا آنها آزادی‌های بیشتری را در ایجاد رابطه‌های دوستانه به فرزندشان اعطا خواهند كرد.
|
توسط : مشاورفا در تاریخ : 24-05-1394, 13:40 بازدیدها : 726
مطالب مشابه :
بازدید کننده گرامی ، بنظر می رسد شما عضو سایت نیستید
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .
