کدام صداست که می ماند؟

شروع موضوع توسط Nazanin ‏23/10/15 در انجمن تاتر و سینما

  1. Nazanin

    Nazanin Moderator عضو کادر مدیریت

    ارسال ها:
    16,244
    تشکر شده:
    60
    امتیاز دستاورد:
    38
    این روزها در پی مرگ مهران دوستی صدای ماندگار رادیو با این تیتر در خیلی از رسانه حتی در فضای مجازی مواجه شدیم که " تنها صداست که می ماند" .


    7815df0a4ff24b2e64fd004c6a8cdc8b.jpg


    اگرچه این تیتر برگرفته از شعر معروفی است و باید آن را در جهان شعری شاعر معنا کرد اما از حیث ظاهری می توان این پرسش را مطرح کرد که آیا تنها صداست که می ماند؟ شاید خیلی از ما گاهی وقت یاد یکی از عزیزان از دست رفته می افتیم که سالها از مرگش گذاشته، تلاش می کنیم تا به یاد آوریم صدای او چگونه بود؟ پس قطعا هر صدای در ذهن و خاطره ها نمی ماند که اگر این گونه بود به برخی از صداها نمی گفتیم صدای ماندگار!
    به راستی چه چیز باعث ماندگاری یک صدا می شود. این روزها همه از حسرت رفتن صدای می گویند که با آن یا خاطره داشتند یا خاطره ساختند. چه شد که صدای مهران دوستی به صدای ماندگار رادیو بدل شد؟ اکنون که دارم این متن را می نویسم باورم نمی شود که یک روز که با مهران به واسطه همکاری با او در رادیو جوان و برنامه " عصر پرتقالی" و بخش " کمی برایم سینما بیاور" درباره این موضوع حرف می زدیم خیلی زود تبدیل شود به خاطره ای که اکنون باید به بهانه مرگش بنویسم.
    یک روز از مهران درباره نقش صدا درگویندگی پرسیدم ؛ با قاطعیت گفت تُن صدای خوب شرط ثانویه برای گویندگی موفق است. می گفت امروز سوار تاکسی ای بودم که راننده آن یکی از بهترین صداهایی را داشت که در عمرم شنیده بودم اما او نمی تواند به خاطر این صدا گویندگی کند و مجری شود. صدای خوب هم باید تربیت شود و یک گوینده بیش از صدا باید توانایی ومهارت فن بیان بالایی داشته باشد.بداند کجا باید مکث کند، کجا شتاب و اوج بگیرد، کجا سکوت کند و کجا و بر روی چه کلماتی تاکید کند. به گفته مهران گوینده باید بیش از هرچیز دانش وسواد رسانه ای، حضور ذهن و قدرت و فن بیان داشته باشد. به اعتقاد او بیان خوب خیلی مهمتر از صدای خوب است.
    به واسطه تجربه همکاری با مهران دوستی آموختم که حفظ خونسردی، حفظ آرامش و تمرکز فکر وحضور ذهن بالا از جمله مهمترین عوامل موفقیت یک گوینده یا مجری است. به ویژه گویندگی رادیو که بیش از تلویزیون به قدرت کلام وابسته است. هنگام اجرای برنامه زنده به ویژه در ایام جشنواره فجر در آن هیاهوی برج میلاد مهران دوستی آنچنان مسلط و آرام برنامه اجرا می کرد که از همه آرامش متعجب می شدم. او به عنوان مجری و در واقع میزبان برنامه چنان شرایط را برای کارشناس و مهمان برنامه که کمتر با فضای رادیو آشناست فراهم می کرد که استرس و دلشوره او را از بین می برد یا کم می کرد. مثل یک بازیگر حرفه ای که با بازیگر کم تجربه مقابل خود فرصت داده یا کمک می کند تا نقشش را خوب بازی کند.

    یک گوینده بیش از صدا باید توانایی ومهارت فن بیان بالایی داشته باشد.بداند کجا باید مکث کند، کجا شتاب و اوج بگیرد، کجا سکوت کند و کجا و بر روی چه کلماتی تاکید کند. به گفته مهران گوینده باید بیش از هرچیز دانش وسواد رسانه ای، حضور ذهن و قدرت و فن بیان داشته باشد.

    مهران دوستی خیلی اهل مطالعه بود و همیشه در کوله پشتی اش می توانستی کتاب پیدا کنی. به اعتقاد او به روز بودن گوینده و آشنایی با مسائل و اتفاقات جاری یکی از ملزومات این حرفه است و یک گوینده خوب باید اهل مطالعه و خواندن باشد. به اینها البته باید منش و رفتار عمومی ودر نهایت شخصیت فردی گوینده را نیز اضافه کرد. بدون شک محبوبیت و مهربانی مهران دوستی در تاثیرپذیری مخاطب از او و صدای او را نباید دست کم گرفت. یک نوع صمیمیت و صداقت در صدای مهران بود که موجب می شد صدای او به دل بنشیند. اگرچه مهران فرزند رادیو بود اما اکثر سینمادوستان و اهل تصویر نیز با صدایش خاطره داشتند.نریشن های او دربرنامه سینما چهاربرای معرفی آثار و کارگردانهای شان آنقدر قدرتمند و جذاب و تاثیرگذار بود که علاقه و عشق به سینما را در مخاطبان بر می انگیخت.
    واقعیت این است که اجرا و شیوه گویندگی مهران دوستی می تواند به عنوان یک الگوی عینی و عملی گویندگی مورد استفاده قرار گیرد. مثلا گوش دادن به برنامه های مختلف او می تواند برای دانشجویان و علاقمندان گویندگی و اجرا یک کلاس درس عملی گویندگی باشد و هنوز هم صدای او مورد استفاده قرار بگیرد. اینجاست که می توان با قطعیت تمام درباره مهران دوستی گفت : " این تنها صداست که می ماند".