سلام دوست عزیز
در رابطه با روحيه و حوصله نداشتن براي درس توجهتان را به مطالب زير جلب مي كنيم:
هر رفتاري كه انسان انجام مي دهد ناشي از تعامل سه عنصر هدف، انگيزه و نياز است. چرا وقتي ما تشنه مي شويم سراسيمه به هر طرفي مي رويم تا آب بدست آوريم و رفع عطش كنيم. زيرا نياز به آب داريم و كم بود آب در بدن ما موجب انگيختگي فيزيولوژيكي ما مي شود و ايجاد انگيزه مي كند در نتيجه بر رسيدن به «هدف» يعني آب همه سعي و تلاش خود را بكار مي گيريم اگر شما مي خواهيد انگيزه مطالعه كردن بيشتري پيدا كنيد در مرحله اول بايد هدف خود رامشخص كنيد وقتي مشخص شد كه شما چه هدفي داريد طبعا براي رسيدن به آن هدف احساس مي كنيد نيازمند به چيزهايي هستيد كه از طريق مطالعه و درس خواندن بدست مي آيد. در نتيجه براي دستيابي به آن چيزها برنامه ريزي مي كنيد و سپس بر اساس آن برنامه عمل مي كنيد. برای مثال شما به خاطر هدفي تلاش كرديد تا در كنكور سراسري قبول شويد و به دانشگاه راه پيدا كنيد حال كه وارد دانشگاه شديد بايد توجه داشته باشيد كه هدف شما چه بود زيرا بعضي از دانشجويان يا هدف نهايي خود را گم مي كنند يا اهداف واسطه اي را به عنوان هدف نهايي تلقي مي كنند كه در هر دو صورت دچار نوعي سردرگمي مي شوند و انگيزه اي براي مطالعه ندارند حال آنكه وارد دانشگاه شدن در واقع آغاز راه است و براي طي كردن اين راه بايد شبانه روز تلاش كرد و از همه امكانات بهره جست تا به هدف رسيد. راهكارهاي زير انگيزه شما را براي مطالعه افزايش مي دهد سعي كنيد با جديت به آنها عمل كنيد
1. تعيين اهداف (هدف كوتاه مدت _ دراز مدت ، اهداف واسطه اي ، رفتاري و هدف نهايي) 2. برنامه ريزي صحيح براي اوقات شبانه روزي 3. انتخاب دوستاني منظم و با انگيزه و اجتناب از ايجاد رابطه دوستي با افراد بي انگيزه و سردرگم 4. مطالعه كتاب «رمز پيروزي مردان بزرگ» از جعفر سبحاني بسيار مفيد است.
12 نكته در كارآيى مطالعه:
1. كيفيت مطالعه را بالا ببريد. به روخوانى سطحى در حالت پراكندگى فكر قناعت نكنيد. با مفهوم ومعناى مطلب ارتباط برقرار سازيد تا آنچه را كه مورد نياز است به خوبى درك كنيد.
2. حجم مطالعه حواس شما را پرت نكند. مطالعه بيشتر و سريعتر تنها بهانه هايى براى بيشتر دانستن است. پس ابتدا آنچه را مىخواهيد بدانيد و بفهميد برداشت كنيد و آن گاه با كلمات «سرعت» و «بيشتر» وسوسه شويد.
3.قبل از آن كه از موضوع اصلى كتاب منحرف شويد و به مطلب ديگرى بپردازيد، قسمتهايى را كه دوست داريد به خاطر بسپاريد، مشخص كنيد.
4. حتماً براى مطالعه خود برنامهريزى داشته باشيد. اين كه قصد يادداشت بردارى داريد يا خير، در مورد چه موضوعى بايد تمركز كنيد، چه سؤالاتى در ذهن داريد كه در اين كتاب جواب آنها را مىجوييد و... همه بايد از قبل برنامهريزى شده باشد.
5. بايد كتابى كه مطالعه مىكنيد مختص به خود شما باشد تا به راحتى در آن علامتگذارى و نكته نويسى كنيد. استفاده از مداد يا ماژيك رنگى به شما امكان مىدهد تا در مراجعه مجدد به كتاب بهره بيشتر ببريد. هر چند نبايد اين خطوط رنگى استفاده شما از ساير خطوط كتاب را كاهش دهد.
6. هنگام مطالعه همواره يك قلم در دست داشته باشيد؛ زيرا مطالعه آنگاه كارآيى مطلوب مىيابد كه همراه با مطالعه سؤالات ذهن خود را با آموزههاى كتاب تطبيق دهيد و در حاشيه آن يادداشت كنيد.
7. ميان مطالعه و ساير كارهاى خود تعادلى به وجودآوريد كه هم از خواندن خسته و دلزده نشويد و هم تجربه و عمل را به بهرهورى مطالعه خود بيفزاييد.
8. مطالعه پراكنده باموضوعات متنافر و متناقض موجب كاهش بهرهورى شما مىشود. حتى الامكان در نوع كتابى كه براى مطالعه انتخابى مىكنيد مطالعات قبلى خود را در نظر آوريد تا نظم فكرى شما به هم نخورد.
9. اگر بتوانيد از هر كتابى كه مىخوانيد نكات مهم و كليدى آن را خلاصهبردارى كنيد، بر كارآيى مطالعه شما مىافزايد. اين راهكار آنگاه ارزشمندتر مىشود كه خواننده به زبان و عبارات خودش مطالب را يادداشت كند.
10. به ياد داشته باشيد علاقه و انگيزه در مورد مطلبى كه براى مطالعه انتخاب كردهايد به بهرهورى شما از آنچه مىخوانيد بسيار مىافزايد.
11. گاه مقرر ساختن يك پاداشِ مشروط براى مطالعه حجم خاصى از كتاب به هيجان و لذت مطالعه مىافزايد و نوعى اثر تشويقى بر فرد مىگذارد. اين پاداشها مىتواند ديدن يك برنامه تلويزيونى، رفتن به مكانى خاص، انجام يك فعاليت مورد علاقه يا حتى خوردن يك خوراكى محبوب باشد؛ مشروط بر آن كه ميزان تعيين شده مطالعه شده باشد!
12. رنگ كاغذ، رنگ قلم، نحوه نشستن، فاصله چشم با كتاب، نور محيط و ساير شرايط مكانى نيز - همان گونه كه مىدانيد - در كارآيى مطالعه شما كاملاً مؤثر است.
8 نكته در تمركز مطالعه:
دكتر خادمى در كتاب «مطالعه روشمند» به نكاتى چند را براى ايجاد تمركز حواس لازم مىداند:
1. علاقه به موضوع مورد مطالعه يكى از علل مهم ايجاد تمركز و دقت در حين مطالعه است.
2. هماهنگى اراده و تخيل نيز در اين رابطه كارساز است؛ به عبارت ديگر، چشمان فرد بر صفحه كتاب و افكار ش در حال پرواز به دور دستها نباشد!
3. برخى مسائل جسمى و روحى نيز مىتواند تمركز فرد را بر هم زند؛ مانند گرسنگى، تشنگى، سردرد يا ساير دردها، نگرانى و اضطراب.
4. برخى مسائل محيطى نيز از عوامل برهم زننده تمركزند: سروصداى زياد، نور زياد يا كم، لباس نامناسب و... .
آقاى حقجو در كتاب «روشهاى تسريع در خواندن و درك» چند نكته مهم ديگر را نيز بر اين ليست مىافزايد:
5. يكى از مهمترين عوامل بر هم خوردن تمركز عجله و شتاب است. اين حالت سطح مطالعه را نازل مىكند و تمركز را بر هم مىزند.
6. يكى از مسائل قابل توجه ديگر سنگينى معده و سيرى بيش از حد است. به قول حضرت رسول اكرم(ص) «پرى معده و سيرى زياد به وجود آورنده حماقت است!» اين همان خواندن و نفهميدن و به عبارتى عدم تمركز و ارتباط با مفهوم كتاب است.
7. انتخاب زمان مناسب از عوامل ايجاد تمركز است؛ مثلاً پس از استراحت خصوصاً در صبحگاهان بهترين تمركز و در ساعات خستگى و كسالت نامناسبترين تمركز وجود دارد. البته در صبحگاهان لازم است قدرى ورزش كرد تابدن آمادگى لازم را به دست آورد.
8. نظم و انضباط در نوع مطالعه و ساعت مطالعه و مكان مطالعه همگى از عوامل ايجاد كننده تمركز مطلوبترند.
9 نكته در سرعت مطالعه:
1. دكتر فيل ريس پيشنهاد مىكند، اگر قصد داريد سرعت مطالعه را افزايش دهيد، حتماً ابتدا به فهرست مندرجات كتاب نظرى دقيق بيندازيد تا كليت كتاب را به دست آوريد.
2. تند خوانى هميشه مناسب نيست. در مطالبى كه به تعمق و تأمل نياز دارد اصلاً نبايد به كار گرفته شود.
3. مغز ما هميشه تندتر از بيان ما كلمات را دريافت مىكند. براى افزايش سرعت سعى كنيد عادت بلند خوانى كتاب راترك كنيد.
4. تمرين كنيد، به جاى درك لغت به لغت يك جمله، به درك گروهى لغات عادت كنيد.
5. به نظر نويسنده كتاب «تسريع در خواندن و درك» يكى از عوامل كندخوانى برگشت است؛ يعنى آن كه فرد مرتب نگاه خود را به خطوط پيشين بر گرداند. اين كار تمركز فرد را از ميان مىبرد و وقت زيادى را تلف مىكند. هنگام مطالعه چشم بايد به طور مستقيم و به موازات صفحه حركت كند و از پريدن به سطور بالا و پايين دورى جويد.
6. كسانى كه با انگشت خط مورد مطالعه را دنبال مىكنند، بايد اين عادت را ترك گويند؛ زيرا در تند خوانى فقط چشم كار مىكند نه دست و نه زبان.
7. نويسنده كتاب «مطالعه روشمند» بر اين باور است كه حتى تكان دادن سر هنگام مطالعه از سرعت مطالعه مىكاهد. پس بهتر است اين گونه بگوييم: در تند خوانى فقط چشم كار مىكند نه دست، نه زبان و نه سر. براى ديدن همه صفحه كتاب اصلاً به حركت سر نيازى نيست. صفحه، خود در دامنه بينايى قرار دارد.
8. ايشان از مشكل ديگرى به نام «خالى خوانى» نام مىبرد كه عبارتست از سرگردانى چشم در حاشيه سفيد كتاب يا لابهلاى خطوط و يا هر قسمت غير مفيد صفحه. اين حالت را ديدن غير مفيد نيز مىگويند و موجب كاهش سرعت مطالعه مىشود.
9. حتى نوع ورق زدن نيز به صرفهجويى در وقت كمك مىكند. ورق زدن درست آن است كه با دست چپ واز گوشه بالايى صفحه صورت گيرد و چند لحظه قبل از پايان صفحه براى تورق آماده باشد. كسانى كه با دست راست و از گوشه پايينى صفحه ورق مىزنند، از سرعت و تمركز خود مىكاهند.
موفق باشید
