ناخواسته باج ندهيد
هنگامي که شما ناخواسته رفتار بد کودک خود را پاداش مي دهيد، اين رفتار تقويت شده و به احتمال فراوان در آينده تکرار مي شود. اغلب اوقات، والدين پر کار يا پر مشغله، ناخواسته رفتار نامطلوب کودک خود را پاداش مي دهند. هنگامي که والدين، رفتار بد را پاداش مي دهند، باعث بروز مشکلات آينده براي خود و براي کودکان خود مي شوند.
احتمالا اين يکي از رايج ترين اشتباهات در تربيت کودک است که والدين مرتکب آن مي شوند.
ممکن است کودک شما ياد گرفته باشد که او مي تواند رفتن به رختخواب را با غر زدن، گريه کردن و ابراز ناراحتي هيجاني در زماني که به او گفته مي شود زمان خوابش فرا رسيده است، به تاخير بياندازد. آيا هيچ گاه پس از اينکه غر زدن ها و گريه هاي او غيرقابل تحمل شده است، در مقابل او تسليم شده و به او اجازه داده ايد، بيشتر بيدار بماند؟ اگر شما در اين موارد تسليم شده ايد، شما ناخواسته او را براي گريه کردن و ابراز ناراحتي هيجاني، پاداش داده ايد.
غر زدن، گريه کردن و ناراحت شدن به احتمال فراوان در آينده نيز تکرار خواهند شد. اين رفتارها درست همانند رفتارهاي مطلوب و مناسب، آموخته شده و تقويت شده اند. رفتارهاي بد و رفتارهايي را که خواهان آن ها نيستند، تقويت نکنيد.
کودک يک دنده، يک مثال ديگر در اين مورد است که چگونه والدين و ديگران مي توانند به طور ناخواسته، رفتار بد را پاداش داده و باعث تبديل آن رفتار به يک مشکل جدي شوند.
مشاهده گريه کردن و قشقرق به راه انداختن يک کودک، موجب آشفتگي و ناراحتي هيجاني است. والدين و ديگر اطرافيان به منظور متوقف ساختن گريه ها و قشقرق هاي کودک، در نهايت مقابل او تسليم مي شوند. بنابراين، کودک يک دنده ياد مي گيرد با ايجاد استرس هيجاني و ناراحتي براي ديگران، آن ها را در مقابل مطالبات خود تسليم کند.
چنين کودکي با انرژي و تحمل بي پايان، والدين خود و ديگران را وادار مي سازد تا رفتار بد او را پاداش بدهند. با اين وجود، شما مي توانيد با استفاده از مهارت هاي مديريت کودک، کودک يک دنده را براي اصلاح رفتارش کمک نماييد.
براي رفتارهاي بد، تنبيه در نظر بگيريد. (اما فقط از تنبيه ملايم استفاده کنيد)
شما گاهي اوقات نياز داريد که از شيوه هاي تنبيهي ملايم براي کاهش يا حذف برخي از رفتارهاي نامقبول يا خطرناک استفاده نماييد. شما تنبيه کودک خود را دوست نداريد. بلکه ترجيح مي دهيد که رفتارهاي خوب را پاداش دهيد. با اين وجود اغلب، استفاده صحيح از شيوه هاي تنبيهي ملايم براي کمک به کودک ضروري است.
با بکارگيري روش هاي تنبيهي ملايم مانند: سرزنش کردن، ايجاد پيامدهاي طبيعي رفتار منفي ، محروميت زمان مند و ... مي توانيد رفتار کودک را مديريت کنيد. با اين وجود، از روش هاي تنبيهي شديد، مانند تهديدهاي ترس آور، فرياد کشيدن يا کتک زدن استفاده نکنيد. اين شيوه تنبيهي، اغلب بر پيچيدگي مشکلات رفتاري مي افزايد.
اصل اساسي در تشويق تحريک درست عاطفي يا توجه او به آموزه هاي معنوي است تا وسيله و سببي باشد براي تحقق اعمال و رفتار مثبت افراد
غالبا نتيجه تنبيه بدنى موفقيت ظاهرى است. چرا که در واقع شکست پدر و مادر و مربى در پشت آن پنهان مى شود. بچه هايى که کتک مى خورند فقط در حضور بزرگ ترها اصلاح مى شوند در صورتى که عادت به انجام کارهاى بد در خفا در استفاده از تنبيه سبب مى شود که مقاومت و ممانعت بيشترى در بچه ها رشد و گسترش يابد. بچه با تنبيه شدن چون مکافات عمل خود را مى بيند و بهاى شرارتش را مى پردازد، خود را آزاد مى بيند تا بار ديگر عمل خود را بدون احساس گناه انجام داده و تکرار کند.
در بچه هايى که حالت منفى گرايى دارند با دادن اختيار به آنها نتيجه بهترى گرفته مى شود. از طرف ديگر با سرزنش نکردن و تنبيه ننمودن، بچه ها را آزاد مى گذاريم تا براى جبران خطاهاى شان مسئوليت بيشترى را به عهده بگيرند به جاى اينکه انتقامجويى کنند.
يکى از جانشين هاى تنبيه اظهار نارضايتى است اما در حدى که بچه، خود را به خاطر خطايش حقير و بى ارزش نشمارد و بايد به طريقى باشد که کودک به سوى جبران خطايش سوق داده شود. بعد از اعلام پشيمانى، کودک به فرصتى نياز دارد تا نسبت به خود احساس خوبى بيابد و دوباره خود را عضو معتبر و محترم خانواده بداند.
اين نکات عمده را به ياد داشته باشيم:
- هم رفتار خوب و هم رفتار بد در صورت دريافت پاداش، تقويت مي شوند.
- رفتار خوب کودک خود را سريع و مکرر پاداش بدهيد.
- از پاداش دادن رفتار بد کودک خود اجتناب کنيد.
- از تنبيه ملايم براي کاهش يا حذف برخي از رفتارها استفاده نماييد.
چهار خطا در فرزند پروري که بايد از آن ها اجتناب کرد:
اين خطاها مي توانند به ايجاد مشکلات رفتاري و هيجاني در کودکان، کمک نمايند. والدين نيز همانند کودکان بي عيب و نقص نيستند، اما بايد نهايت سعي خود را براي تربيت کودکان به کار بگيرند.
1- والدين از پاداش دادن رفتار خوب، غفلت مي کنند.
2- والدين ناخواسته رفتار خوب را با تنبيه پاسخ مي دهند. بي توجهي به رفتار کودک و يا تمرکز بر جزييات منفي يک رفتار خوب مثل ريخت و پاش اتاق در قبال کشيدن يک نقاشي جديد مي تواند رفتار مثبت را خاموش و يا کمرنگ کند.
3- والدين، ناخواسته رفتار بد را پاداش مي دهند. گاهي تازگي يک رفتار براي والدين خنده آور و يا تعجب برانگيز است و عدم کنترل واکنش ها مي تواند منجر به تکرار دوباره رفتارهاي ناپسند باشد.
4- والدين از تنبيه کودک به دليل رفتار بد غفلت مي کنند (هنگامي که تنبيه ملايم ضرورت دارد) مشکلات جسمي مي توانند در مشکلات رفتار نقش داشته باشند. گاه بي حوصلگي و مشغله زياد زمان را براي تنبيه کودک از مادرو پدر سلب مي کند. کودک در اين مواقع چنين برداشت مي کند که انجام اين رفتار من براي برخي اوقات اشکال ندارد . چون هميشه من را به خاطرش مواخذه نمي کنند.
غمگين
گرسنگي يا خستگي مفرط مي تواند به طور موقت توانايي کودک شما را براي خود کنترلي کاهش داده و رفتار بد او را تشديد نمايد. برخي عوارض پزشکي خاص هم احتمال مشکلات رفتاري را افزايش مي دهند. هر چند که ممکن است يک عارضه، پزشکي مزمن، در رفتار بد کودک شما دخيل باشد. اما بر روي اصلاح آن رفتار، کار کنيد.
علاوه بر همه اين مطالب هميشه مد نظر داشته باشيد که تا زماني که روش هاي تشويقي مي تواند موثر و مطلوب واقع شود روش هاي تنبيهي جايي ندارد.
اعتقاد بر اين است که اگر تشويق به گونه‌اي درست و انديشمندانه و به موقع و متناسب صورت گيرد عاملي موثر بر سازندگي و جهت دهي دانش‌آموز خواهد بود و کشش و جذبه‌اي در او ايجاد مي‌کند که به ادامه سير در جهت مقصدي که ما براي او تعيين کرده‌ايم پرداخته و رفتار ناهنجار خود را ترک مي‌کند.
تشويق در پيشرفت تحصيلي و حتي رشد اخلاقي دانش‌آموز بسيار موثر است. در امر يادگيري و آموزش تشويق عامل محرک اساسي مثبت در فراگيري دانش‌آموز به حساب مي‌آيد. تجربه‌هاي معلمان و مربيان نشان مي‌دهد که دانش‌آموزاني که در کلاس و مدرسه به خاطر تلاش در درس و پيشرفت تحصيلي مورد تشويق قرار مي‌گيرند بيش از افراد ديگر به فراگيري توجه نشان مي‌دهند و موفق‌ترند.
تشويق در فرم دادن شخصيت و سازندگي آن و جهت‌دهي و هدايت رفتار کودک نيز نقشي مهم و اساسي دارد. از طريق آن مي‌توان رفتار مثبتي را در دانش‌آموز پديد آورد و آن را در او تثبيت کرد و يا در ساير ملاحظات ناشي از آن مي‌توان ريشه رفتار و عملکرد ناروايي را در دانش‌آموز خشکاند.
هنگامي که شما فرد را به کاري تشويق مي‌کنيد در حقيقت به او مي‌گوييد راه درستي را در پيش گرفته و ادامه آن راه به صلاح و مصلحت اوست و شما از آن راضي هستيد. اصل اساسي در تشويق تحريک درست عاطفي يا توجه او به آموزه‌هاي معنوي است تا وسيله و سببي باشد براي تحقق اعمال و رفتار مثبت افراد و يا دليلي باشد که دانش‌آموز را وادار و اقناع کند که دست از اعمال ناروا کشيده و به سوي کار درست ميل پيدا کند.
|
توسط : مشاورفا در تاریخ : 16-05-1394, 20:58 بازدیدها : 835
مطالب مشابه :
بازدید کننده گرامی ، بنظر می رسد شما عضو سایت نیستید
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .
